«Το ξακουστό γυρεύεις Κύκλωπα, να μάθεις όνομά μου…
Κανένας το όνομά μου, κι όλοι τους Κανένα με φωνάζουν
Κι η μάνα μου μαθές, κι ο κύρης μου, κι οι επίλοιποι συντρόφοι..»
Ομήρου Οδύσσεια, ί 364-367
— — — —
Μερικές φορές οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι να κάνουν. Άλλες φορές κάνουν, αλλά δεν ξέρουν τι κάνουν. Και υπάρχουν φορές που και ξέρουν τι να κάνουν και το κάνουν, όμως δεν έχουν σκεφτεί τι άλλο να το κάνουν αυτό που κάνουν.
Μια από αυτές τις φορές ήταν η γνωριμία μου με έναν Κανένα. Και για να πάρουμε την ιστορία από την αρχή, όλα ξεκίνησαν με έναν παρόμοιο τρόπο με αυτόν που αποτέλεσε την αιτία να γεννηθεί το NLP: την περιέργεια. Τι είναι αυτό που κάνουν μερικοί άνθρωποι για να ανταπεξέρχονται στις προκλήσεις; Πώς πετυχαίνουν τους στόχους τους; Σε τι διαδρομές μπαίνει το μυαλό και το σώμα τους για να τους ταξιδέψει στον προορισμό τους;
Βάζοντας σε εφαρμογή τα εφόδιά μου από το NLP, ξεκίνησα να αποτυπώνω την περίπτωση ενός ανθρώπου που συναντώ, χαρτογραφώντας τι συμβαίνει στο επαγγελματικό του περιβάλλον, ποιες οι συμπεριφορές που ο ίδιος ακολουθεί, τι δεξιότητες έχει αναπτύξει προκειμένου να ανταποκριθεί, ποιες είναι οι αξίες και οι πεποιθήσεις του σε σχέση με αυτό, ποιά είναι η ταυτότητα που διατηρεί για τον εαυτό του;
Και αλήθεια, επειδή όλα κάπου αποσκοπούν, στην δική του περίπτωση ποιος είναι ο απώτερος σκοπός του;
Δουλεύοντας μαζί αυτό το μοντέλο, παρατηρούσα πόσο γρήγορα και με ευκολία μου έδινε απαντήσεις ακόμα και στις πιο ζόρικες ερωτήσεις. Παράλληλα, το αξιοσημείωτο ήταν ότι ήταν σε συμφωνία με αυτές, δεν απαντούσε απλώς για να απαντήσει. Το δίχως άλλο, ήταν κάτι που είχε δουλέψει μέσα του, όπως μου επιβεβαίωσε.
Όσο συνέχιζα να ρωτάω ζόρικα, δεν κόμπιαζε, μόνο που γινόταν πιο λακωνικός στα λόγια, πιο ευθύς. Και όταν ρώτησα «ποιος είσαι μέσα σε όλο αυτό και ποιος ο σκοπός σου;», η απάντηση ήταν ποιητική:
« Είμαι ο Οδυσσέας και σκοπός μου είναι να φτάσω στην Ιθάκη μου. Όμως είμαι και κάποιος άλλος ταυτόχρονα, είμαι και ο Κανένας. Έγινα ο Κανένας γιατί μόνο αυτός μπορούσε να μου δείξει τον δρόμο».
Διψούσα για απαντήσεις και περίμενα την συνέχεια… Όπως μου εξήγησε, μέσα στο απαιτητικό επαγγελματικό περιβάλλον που είχε να ανταποκριθεί, με όλα τα διαθέσιμα σε αυτόν μέσα, σαν να καίγονταν τα πλοία που θα τον ταξίδευαν και έτσι θέλησε να επινοήσει μια δεύτερη ταυτότητα που θα τον ενέπνεε να χαράξει άλλη πορεία, αντίστροφα από τον προορισμό του, την Ιθάκη.
Μου ανέπτυξε αναλυτικά το σκεπτικό του: την προσωπικότητα του Κανένα, τις συμπεριφορές του, τις πεποιθήσεις του, μια ταυτότητα που είχε έναν και μοναδικό λόγο ύπαρξης, αυτόν της πλοήγησης. Οι σημειώσεις του προκειμένου να μου εξηγήσει, κάλυψαν κάμποσες σελίδες χαρτιού … Πυθαγόρεια φιλοσοφία, γεωμετρία, προπονητική… παρακολουθούσα με ορθάνοιχτα μάτια και αυτιά πώς χαρτογράφησε την εναλλακτική του πορεία όπως του την υπέδειξε ο Κανένας, Είχα μείνει εμβρόντητη! Είχε τόσο πολύ ενδιαφέρον αυτό που μου έδειχνε που ένιωθα ευγνωμοσύνη!
«Χριστίνα, μου είπε σαν να ήθελε να προλάβει με το υπόβαθρο που έχει στην ψυχοθεραπεία έστω και μια πιθανότητα επιφύλαξης εκ μέρους μου, δεν υπάρχει καμία ψυχοπαθολογία σε αυτό, καμία διπλή ταυτότητα, σε διαβεβαιώ. Απλώς χρειαζόμουν να επινοήσω τον Κανένα για να μου δείξει τον δρόμο και την αντίστροφη πορεία, από την Ιθάκη στο παρόν, αλλιώς δεν έβγαζα άκρη».
Το βρήκα εξαιρετικό!
Ένα μοντέλο που ανέπτυξε πρωτότυπο, δικό του, για να φτάσει στον προορισμό του, στον απώτερο σκοπό του. Κλείνοντας, τον ρώτησα και για το άλλο θέμα που ήξερα ότι τον απασχολεί καιρό τώρα, πιο προσωπικό:
«Πώς και δεν εφαρμόζεις το ίδιο μοντέλο για να βρεις την λύση και στο άλλο πρόβλημα;»
Απάντησε αόριστα «Ίσως…»
Την επόμενη φορά που μιλήσαμε μου είπε ότι ήταν καλή ιδέα αυτή , να αξιοποιήσει την ταυτότητα του Κανένα και για την άλλη δυσκολία του. «Δεν το είχα σκεφτεί μέχρι τώρα…»
Και να σκεφτεί κανείς, είπα μέσα μου, όλες εκείνες τις φορές που είχαμε αφιερώσει να το συζητάμε με άλλους τρόπους!
Μερικές φορές, ο άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας ενδέχεται να έχει «παιδέψει» τόσο πολύ μέσα του αυτό που τον απασχολεί που ίσως, το μόνο που χρειάζεται, είναι λίγη απόσταση για να επιθεωρήσει τα εφόδιά του, το οπλοστάσιό του, προκειμένου να δώσει μια μάχη που θεωρεί σημαντική.
Σήμερα που γράφω αυτές τις γραμμές, εκείνος ήδη αντικρίζει τα παράλια της Ιθάκης του και σε λίγο καιρό θα πατήσει τα χώματά της.
Όσο για εμένα, κρατάω τις σημειώσεις που μου άφησε και αναρωτιέμαι… Πώς να είναι άραγε ο δικός μου Κανένας και τι χάρτη θα έχει να μου δώσει για το δικό μου ταξίδι;
Χριστίνα Παναγιωτάκη
NLP Master Practitioner
Σύμβουλος ψυχικής υγείας Προσωποκεντρικής
& Focusing βιωματικής Ψυχοθεραπείας