Το Τείχος της Επικοινωνίας

Όλοι σίγουρα έχουμε ακούσει την προτροπή να αναπτύξουμε ενεργητική ακρόαση, διότι θα μας βοηθήσει να επικοινωνούμε καλύτερα. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε γιατί πολλές φορές υψώνεται ένα τοίχος όταν επικοινωνούμε, τι μπορούμε να κάνουμε για να γίνουμε καλύτεροι ακροατές και πως θα βελτιώσουμε την λεκτική μας επικοινωνία.

Το πιο πιθανό είναι ότι γνωρίζουμε κάποιον που να έχει το χάρισμα ή το ταλέντο να είναι καλός ακροατής. Αν όμως το αντιληφθούμε αυτό απλά ως μια ικανότητα τότε αυτή μπορεί να αποκρυπτογραφηθεί, να κωδικοποιηθεί και να την αποκτήσουμε και εμείς. Ποια είναι η διαφορά που κάνει την διαφορά , ποια είναι η λεπτομέρεια που ξεφεύγει από τους περισσότερους και πως σκέφτεται και ενεργεί ένας εξαιρετικά καλός ακροατής;

Το να μάθουμε να επικοινωνούμε καλύτερα είναι ένα εκτενέστατο αντικείμενο και εδώ απλά θα αναφερθούμε σε κάποιους βασικούς πυλώνες, ενώ στο μέλλον θα επεκταθούμε με περισσότερες λεπτομέρειες και τεχνικές. Προς το παρόν θα αναπτύξουμε τρία πολύ σημαντικά στοιχεία που είναι η βάση κάθε καλής επικοινωνίας είτε λεκτικής είτε μη λεκτικής και αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της ενεργητικής ακρόασης.

Τι είναι λοιπόν καλή επικοινωνία και από που αρχίζει ένας καλός ακροατής;

Είναι οι διαφορές μας

Αρχικά δεχόμαστε ότι εμείς οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί. Κάποιοι χρησιμοποιούν την αναλογία των κουτιών, δηλαδή κάθε άτομο είναι ένα διαφορετικό κουτί και έχει μέσα διαφορετικά στοιχεία, που είναι ο χαρακτήρας , ο τρόπος σκέψης, οι εμπειρίες, η μόρφωση, η οικονομική κατάσταση και πολλά άλλα που μας κάνουν ξεχωριστό τον έναν από τον άλλο.

Επιπρόσθετα, αν θελήσουμε να το δούμε λίγο πιο… νεύρο επιστημονικά, γνωρίζουμε πως ο εγκέφαλος μας μπορεί να επεξεργαστεί και να κρατήσει ένα πολύ μικρό ποσοστό της πληροφορίας που λαμβάνει από το εξωτερικό περιβάλλον. Έτσι ο καθένας βάζει μέσα στο κουτί του πολύ λίγη από την διαθέσιμη πληροφορία. Αλλά και η λίγη αυτή πληροφορία είναι πολύ διαφορετική για τον καθένα μας, εξαιτίας των διαφορετικών χαρακτηριστικών μας.

Για παράδειγμα, ας πάρουμε μια πολύ απλή έννοια όπως ο σκύλος. Αν πούμε σε κάποιον «είδα ένα σκύλο» τότε καταλαβαίνουμε περίπου τι είδε ο συνομιλητής μας. Το περίπου είναι η λέξη κλειδί. Πολλές φορές αυτό είναι αρκετό, όμως υπάρχουν φορές που χρειαζόμαστε περισσότερες λεπτομέρειες και δεν θα πρέπει να μείνουμε στην εικόνα που έχουμε εμείς για τον «σκύλο» αλλά να μάθουμε την εικόνα που έχει ο συνομιλητής μας για τον «σκύλο» (μικρός ή μεγάλος, τι χρώμα είχε; έτρεχε ή γάβγιζε;…) Πόσο μάλλον αν μιλάμε και για αφηρημένες και συνθέτες έννοιες όπως η επικοινωνία, η αγάπη, η ελευθερία.

Όποτε εξαιτίας του τρόπου που λειτουργεί ο εγκέφαλος μας το κάθε άτομο δίνει διαφορετικά χαρακτηριστικά και νόημα στις λέξεις που χρησιμοποιεί και αυτό είναι κάτι που πρέπει να ξέρουμε και να δεχτούμε όταν επικοινωνούμε με άλλους ανθρώπους.

Είναι η νοοτροπία μας

Και έτσι περνάμε στην νοοτροπία με την οποία διεξάγουμε την επικοινωνία μας. Γνωρίζοντας την διαφορετικότητα μας θα πρέπει να βασίσουμε την επικοινωνία μας σε αυτό το δεδομένο, μιας και εμείς οι άνθρωποι έχουμε την τάση να ερμηνεύουμε τα άλλα κουτάκια ανάλογα με το δικό μας κουτάκι αυτό πολλές φορές οδηγεί σε παρερμηνείες.

Έστω ότι μιλάμε με έναν συνάδελφο και μας λέει πως δεν υπάρχει επικοινωνία στο τμήμα. Τι ακριβώς εννοεί με το “επικοινωνία”; Ότι δεν μιλάνε μεταξύ τους; Ότι αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και δεν ενημερώνουν; Ότι δεν αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και απλά διεκπεραιώνουν τα καθήκοντά τους; Αν ερμηνεύσουμε την λέξη “επικοινωνία” με τον δικό μας τρόπο και αναλάβουμε δράση να το διορθώσουμε με βάση την δική μας ερμηνεία, τότε το πιο πιθανό είναι να κάνουμε μια τρύπα στο νερό.

Οι καλοί ακροατές έχουν μέσα τους μια περιέργεια, μια στάση του να εξερευνήσουν τον συνομιλητή τους και να μάθουν τι υπάρχει μέσα στο κουτί του. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό βήμα στο να αναπτύξουμε την ενεργητική ακρόαση, καθώς χρειάζεται να είμαστε παρόντες στην συνομιλία και ενεργά να έχουμε ενδιαφέρον για το τι μας λέει η άλλη πλευρά. Παρατηρείται πολλές φορές το φαινόμενο οι άνθρωποι απλά να θέλουν να πουν αυτό που έχουν να πουν ή καθώς μιλάει ο συνομιλητής να σκέφτονται την δίκη τους απάντηση. Μια τέτοια αντιμετώπιση σαφώς και δεν βοηθά την επικοινωνία και ακόμα και αν ορισμένες στιγμές νοιώθουμε την τάση να συμπεριφερθούμε με αυτό τον τρόπο θα πρέπει να το αποφεύγουμε.

Είναι οι λέξεις μας

Και αφού εξηγήσαμε γιατί είναι δύσκολη η επικοινωνία των ανθρώπων και ποια είναι η επιθυμητή νοοτροπία μας ως ακροατές και συνομιλητές, ας περάσουμε σε ένα πιο τεχνικό θέμα. Τι ακριβώς να ακούμε όταν ακούμε; Και η απάντηση είναι οι λέξεις που χρησιμοποιεί ο απέναντι μας. Κάποιοι πιθανώς θα σκεφτούν ότι αυτό είναι προφανές, αλλά δεν είναι τόσο όσο νομίζουν.

Θα πρέπει να ακούμε και να καταγράφουμε προσεκτικά τις λέξεις του συνομιλητή μας, γιατί η επιλογή και ο τρόπος που τις συντάσσει δείχνει παρά πολλά για τον τρόπο που σκέφτεται και μπορούν να αποκαλύψουν κομμάτια του χαρακτήρα και της προσωπικότητας του.

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα. Δυο άνθρωποι λένε :

«Θέλω να πάω γυμναστήριο για να είμαι υγιής»
   και ο άλλος λέει :
«Θέλω να πάω γυμναστήριο για να αποφύγω τις αρρώστιες»

Η ουσία του νοήματος είναι η ίδια, όμως οι φράσεις που χρησιμοποιούν αυτοί οι δυο άνθρωποι του παραδείγματος απέχουν παρασάγγας. Ο ένας θέλει να έχει υγεία, ενώ ο άλλος θέλει να αποφύγει τις αρρώστιες. Άρα ένας καλός ενεργητικός ακροατής πιάνει αυτή την λεπτομέρεια και αν για παράδειγμα θέλει να πουλήσει έναν φυσικό χυμό θα πρέπει να ακολουθήσει διαφορετική προσέγγιση.

Στον πρώτο άνθρωπο θα τονίσει πόσες βιταμίνες έχει ο χυμός και πως αυτές είναι πολύ σημαντικές στο να έχει υγεία κάποιος, ενώ στον δεύτερο άνθρωπο θα πει ότι οι βιταμίνες μπορούν να θωρακίσουν το ανοσοποιητικό σύστημα και έτσι να μην αρρωστήσει. Με αυτόν τον τρόπο μιλάμε την γλώσσα του συνομιλητή μας και οι πιθανότητες επιτυχούς πώλησης αυξάνονται κατά πολύ. Αν ο πωλητής του παραδείγματος μας δεν έπιανε αυτήν την λεπτομέρεια τότε θα έχανε έναν από τους δυο ανθρώπους.

Αυτό ήταν ένα μικρό παράδειγμα του ποσά αποκαλύπτουν οι λέξεις που χρησιμοποιούμε και τι μπορούμε να κάνουμε με αυτήν την πολύτιμη πληροφορία. Υπάρχουν παρά πολλές μέθοδοι και τεχνικές για να αποκρυπτογραφήσουμε αυτά που ακούμε και έτσι να γίνουμε καλύτεροι ακροατές και να πετύχουμε να έχουμε άριστη επικοινωνία με τους γύρω μας.

Master the inner game to rule the outer game

Ηλίας Διαμάντης
NLP Trainer – Πολ. Μηχανικός
nlpgreece®
in affiliation with NLP University Santa Cruz, California

Ηλίας Διαμάντης