210 62 33 450
Τα μάτια μας είναι μία κυρίαρχη αίσθηση και πύλη εισόδου πληροφορίας γύρω μας. Μελέτες ετών οι οποίες επισφραγίζονται και με ερευνητικά προγράμματα του συστήματος NLP (neuro lingustic programming – νευρο γλωσσικός προγραμματισμός) σε συνδυασμό με τις νευροεπιστήμες (neuroscience) δίνουν, μεταξύ άλλων, στοιχεία αναφορικά στη δραστηριότητα του εγκεφάλου, πως αλληλεπιδρά με ερεθίσματα από το περιβάλλον και συνδέεται με συμπεριφορές.
Μια βασική λειτουργία του εγκεφάλου είναι να μπορεί να εκτιμά διαθέσιμες αισθητηριακές πληροφορίες -πληροφορίες που λαμβάνουμε μέσω των αισθήσεων- με βάση τα καλύτερα αποδεικτικά στοιχεία που διαθέτει σε μια συγκεκριμένη στιγμή ώστε να σκεφτόμαστε και να διαμορφώνουμε ένα ανάλογο σχέδιο δράσης για το αν και πώς να ενεργήσουμε ή για τον αν δεν χρειάζεται να κάνουμε τίποτα. Με βάση αυτές τις πληροφορίες, ένα άτομο υιοθετεί συμπεριφορές με στόχο να επιλύσει προβλήματα, να πάρει αποφάσεις και να διαχειριστεί καταστάσεις που προκύπτουν σ αυτό το περιβάλλον (NLPwiki – Neuro logical levels) με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
tetris – filling in the gap
Τα οπτικά νεύρα των δυο ματιών μεταφέρουν τα οπτικά ερεθίσματα από το περιβάλλον και διασταυρώνουν σε ένα σημείο που αποκαλείται οπτικό χίασμα. Στο σημείο αυτό συγκεντρώνεται η πληροφορία και συντελεί, μεταξύ άλλων, στο να διαμορφώσουμε μια εικόνα (εσωτερική αναπαράσταση – visual internal representation) ώστε να αποκτήσουμε αντίληψη του τι είναι τι, τι γίνεται στο περιβάλλον γύρω μας.
Κάποιες αποφάσεις είναι απλές και η διαδικασία γίνεται πιο γρήγορα σχεδόν αυτόματα, ενώ κάποιες άλλες είναι πιο πολύπλοκες και απαιτούν πιο σύνθετη σκέψη. Εάν οι αισθητηριακές πληροφορίες που φτάνουν δεν επαρκούν ώστε να διαμορφωθεί μια πλήρης εικόνα, (visual internal representation) τότε ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί υπάρχουσα γνώση και εμπειρίες, για να καλύψει πιθανά κενά, να αντιληφθεί γρήγορα και να ενεργήσει ανάλογα. Ακόμα και στις πιο απλές αποφάσεις υπάρχει αλληλεπίδραση ανάμεσα στην πληροφορία που λαμβάνουμε μέσω των αισθήσεων και στην υπάρχουσα γνώση μας.
Σ΄ αυτή τη προσπάθεια, προβάλλονται σενάρια, ερμηνείες, θεωρήσεις , πιστεύω, με στόχο να σχηματίσει άποψη για το τι συμβαίνει.
Δεν είναι όμως λίγες οι περιπτώσεις ανθρώπων οι οποίοι παραμένουν στο να φέρουν βόλτες γύρω από τα θέματά τους όπου μιλούν και σκέφτονται για το τι μπορεί να συμβαίνει και τι μπορεί να σημαίνει, καταλήγοντας σε υπερπαραγωγές και σε κύκλους σεναριολογίας, προβληματισμών, ανησυχιών. Αυτό δε πολλές φορές τους παρέχει την αντίληψη -αλλά παράλληλα και την ψευδαίσθηση- ότι κάνουν κάτι, ενώ, χωρίς να το συνειδητοποιούν, απαλλάσσουν τον εαυτό τους από τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
Εφευρίσκουν δε πολλές φορές δικαιολογίες και ερμηνείες καταστάσεων, με τις οποίες είναι εξοικειωμένοι. αποφεύγουν να μπουν σε ουσιαστική κουβέντα με τον ίδιο τους τον εαυτό. Όταν δε έρχεται η στιγμή να πάρουν μια απόφαση και να προβούν σε συγκεκριμένες ενέργειες, τους διακατέχει ανασφάλεια και διάφορες σκέψεις του τύπου «και τι θ’ αλλάξει; τόσον καιρό προσπαθώ…», διότι νιώθουν να βγαίνουν έξω από τα νερά τους. Διατείνονται όμως ότι προσπαθούν και θέλουν να προχωρήσουν, να κάνουν πράγματα στη ζωή τους, ενώ εκείνο που καταφέρνουν στο τέλος είναι να κάνουν δύο βήματα μπρος και πέντε πίσω ή να βρίσκονται σε ένα συνεχές στριφογύρισμα.
Παρατηρήθηκε πριν χρόνια σε πληθυσμούς πέστροφας, σολομού και συγγενών ομάδων σε ιχθυοτροφεία και αργότερα σε ανοιχτά νερά, να φέρνουν στροφές γύρω από τον εαυτό τους (whirling disease). Διαπιστώθηκε ότι οφείλονταν σε ένα παράσιτο, myxobolus cerebralis, το οποίο προσβάλλει το νευρικό σύστημα και η ουρά αυτών των ψαριών να παραμορφώνεται και να παίρνει ένα καμπύλο σχήμα. Έτσι κάθε φορά που θέλουν να δώσουν ώθηση και να κολυμπήσουν προς τα μπρος, τελικά να καταλήγουν να κάνουν κύκλους εξαιτίας της καμπυλότητας της ουράς τους γύρω από τον εαυτό τους. Αποτέλεσμα αυτού είναι να γίνονται εύκολη λεία ή να μην μπορούν να βρουν τροφή για να επιβιώσουν, διότι στριφογυρίζοντας έτσι γύρω από τον εαυτό τους, δεν έχουν πιθανότητες να κολυμπήσουν και να προχωρούν προς τα εμπρός.
Ζούμε στην εποχή της πληροφορίας. Η ίδια η ύπαρξή μας κατ’ αρχάς βασίζεται σε πληροφορία, η οποία είναι καταγεγραμμένη στο DNA στα κύτταρά μας και μέχρι στιγμής είναι προσβάσιμη σε επίπεδο εργαστηριακών μελετών.
Από την άλλη μεριά υπάρχουν οι πληροφορίες που προσλαμβάνουμε μέσω των αισθήσεων μας, διατρέχουν τη σκέψη μας και κατευθύνουν τις συμπεριφορές μας. Το μυαλό μας περιέχει έναν ασύλληπτο όγκο πληροφοριών και συνεχίζει να εμπλουτίζεται κάθε μέρα διαθέτοντας, εξ ορισμού, μια εκπληκτική ικανότητα να επεξεργάζεται δεδομένα, εμπειρίες, επιλογές και να διαμορφώνει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και δίνoυμε σχήμα και μορφή στις δυνατότητές μας. Σ’ αυτήν την τράπεζα πληροφοριών μπορούμε να αποκτήσουμε πρόσβαση και να έχουμε τον έλεγχο. Οι νευροεπιστήμες (neuroscience) με τα ευρήματα αναφορικά στην πλαστικότητα του εγκεφάλου και το σύστημα NLP (neuro lingusitc programming – νευρογλωσσικός προγραμματισμός) με τις τεχνικές του προσφέρουν πεδίο επιστημονικής γνώσης, διερεύνησης δυνατοτήτων και ανάπτυξης επιλογών.